Het blijft toch een bijzonder bandje, deze El Khat. Ze verblijven tegenwoordig in Berlijn, the place to be voorartiesten die grenzen willen verleggen, en met deze derde plaat doen ze dat beter en grondiger dan ooit tevoren. Het viertal, bestaande uit een Pool, een Irakees, een Marokkaan en een Jemeniet. Die laatste, Eyal El Wahab, is onmiskenbaar de leider van het gezelschap dat zich overigens hoogst origineel bedient van vaak zelfgemaakte instrumenten of stokoud materiaal en de plaattitel van deze nieuweling wijst op wat er gebeurt als er tussen twee mensen afstand ontstaat: dat is kans op conflict, want als er twee kanten zijn, ontstaan er tegenstellingen en wordt er aan “muting” gedaan. Dat is het smoren van de stem van de ander, het onderdrukken van zijn mening. Het tegenovergestelde dus van “openheid” en “communicatie”.

De nummers van de plaat onderzoeken die afstand, maar ook het spreken en het niet (meer) spreken. Die ontstonden in een afgelegen haast verborgen locatie, waar de band ongestoord kon experimenteren en dat was nodig want, naar El Wahab zelf zegt, waren zijn composities in die periode al beïnvloed door zijn eigen gemoedstoestand, nog voor ze uitgeschreven werden. Na die inleidende werkzaamheden verkaste de band dus naar Berlijn, heel ver verwijderd van jet Israëlische Jaffa, waar ze opgroeiden en die verhuis is tekenend voor wat El Wahab drijft en een constante vormt in zijn werk: hij bleef zelden langer dan een jaar in dezelfde omgeving wonen het weggaan van iets of iemand is voor hem een haast levensnoodzakelijk iets. Het is zowat het lot geworden van de Jemenitische Arabieren, die uit Jemen weg moesten, en in Israël terechtkwamen, het land bij uitstek waar de anderen doodgezwegen worden.

Daar gaan de songs van de plaat over: hoe kun je blijven proberen beide kanten van een verhaal te zien en niet in doodzwijgen te vervallen? Door ntelkens opnieuw jezelf uit te vinden, zoals de man al heel lang doet, ook als muzikant. Ooit praatte hij zichzelf bij The Andalusian Orchestra binnen als cellist, hoewel hij geen -enkele muzikale vorming had gehad. Vandaag heeft hij die wel achter de kiezen, maar toch kan hij het niet laten: hij vindt instrumenten uit en speelt daarmee de songs, waarin hij zijn levensverhaal vertelt. Muziek maken op dingen die door anderen weggegooid worden…veel dichter bij de betekenis van “muting” kun je niet komen. Wat de melodieën betreft, kun je horen dat El Wahab een gedegen kennis heeft van de popmuziek uit zijn jeugd, maar dan wel in soms verrassende arrangementen gegoten: dan komt er bijvoorbeeld een orgeltje tevoorschijn of neemt de percussie de hele scene over..

Dat levert alweer een bijzondere, maar heel aantrekkelijke plaat op, die aanspreekt vanaf de eerste keer dat je ze hoort. Je begrijpt geen moer van wat er gezongen wordt, maar de manier waarop alles tot bij je oren gebracht wordt, maakt dat je van begin tot einde geboeid zit te luisteren en meegezogen wordt in een avontuurlijke trip die je in één ruk moet beluisteren en waarvan je telkens weer verbaasd bent dat hij al afgelopen is. Als er meer mensen als El Wahab op deze aardbol rondliepen, er zou vast minder oorlog zijn, want men zou zich meer bewust zijn van het venijn dat “mute” heet. Bijzonder knappe en waardevolle plaat alweer !

(Dani Heyvaert)